Konijnen, kinderen en het recht op eenzaamheid

Deze week zijn we erop gewezen dat veel konijnen thuis of in de dierenwinkel eenzaam zijn. Konijnen hebben namelijk graag een maatje, terwijl ze vaak alleen in een hok leven. Alle kranten en nieuwsrubrieken stonden wel even stil bij deze misstand, bijvoorbeeld RTL: https://www.rtlnieuws.nl/editienl/laatste-videos-editienl/huiskonijnen-zijn-eenzaam-en-ongelukkig-zorg-dat-ze-gezelschap. Het advies is: neem er twee!

Ik heb mijn best gedaan. Ooit had ik er twee en niet heel veel later had ik er een stuk of tien.

Tegelijkertijd stond er een schrijnend artikel in de NRC over de Maartenschool in Nijmegen. https://www.nrc.nl/nieuws/2017/04/21/de-kinderen-van-de-maartenschool-8348304-a1555449. Iedereen met een hart voor jeugd en onderwijs moet dit lezen. Zelden wordt duidelijker hoezeer beleid een eigen leven kan gaan leiden en hoe de argumentatie om in dat beleid te volharden langs de essentie kan schieten. In het artikel stelt het samenwerkingsverband passend onderwijs: “…..lang niet alle kinderen van de school ……hebben de luxe nodig die de Maartenschool aanbiedt.” “De school is veel bezig met de zorg van kinderen en minder met hun onderwijsprestaties. Op reguliere scholen zou een aantal leerlingen beter tot hun recht kunnen komen.”

De ouders en schoolleiding hebben een andere opvatting. De moeder van Mike, die in een rolstoel zit en een hersenafwijking heeft: „Dat kan mijn kind niet aan.”

En hier komt mijn boosheid vandaan. Niet alleen konijnen hebben gezelschap nodig! Ook kinderen en adolescenten hebben een community nodig, waardoor ze hun identiteit in een groep kunnen ontwikkelen en waardoor ze zich als gewaardeerd lid van een gemeenschap kunnen ontwikkelen. Binnen de wereld van het onderwijs aan dove kinderen is dat inmiddels een geaccepteerd feit. Dove kinderen hebben er recht op om zich te ontwikkelen in een volwaardige taalomgeving en binnen een voor hen waardevolle dovencultuur. http://www.volkskrant.nl/magazine/met-de-hele-familie-gebarentaal-leren-mijn-handen-moeten-vertellers-worden~a4490726/?hash=0078b1589a1d4957d21e655626e74eae0c06f3f3

Het is een misverstand dat inclusief onderwijs er automatisch toe zou moeten leiden dat alle kinderen naar regulier onderwijs moeten gaan. Het concept inclusief onderwijs wordt vaak gebaseerd op de aanname dat een ‘universeel ontwerp’ van het onderwijs de toegankelijkheid voor in principe elke categorie leerlingen garandeert (Jokinen, 2016). Bij een dergelijk universeel ontwerp zijn alle scholen geschikt voor alle leerlingen.

Het is de vraag of regulier onderwijs zo kan worden ontworpen dat het ook passend is voor de kinderen van de Maartenschool. Met een universeel ontwerp voorkom je namelijk niet dat deze leerlingen toch nog extra ondersteuning nodig hebben, die de toegankelijkheid waarborgt. ‘Inclusief onderwijs’ dient over de volgende kenmerken te beschikken:

  • Aangepaste fysieke omgeving, beschikbare informatie, communicatie en ondersteunende dienstverlening;
  • Een rationeel ingerichte leeromgeving ( ICT-ondersteuning, aanpassing aan handicaps en hulpmiddelen, mogelijkheden om verschillende therapievormen geïntegreerd aan te bieden);
  • Zorg, op vanzelfsprekende wijze ingebed in school, die het mogelijk maakt dat ook leerlingen met meervoudige problemen onderwijs kunnen ontvangen;
  • Aansluitend bij de behoeften van individuele leerlingen;
  • Individuele ondersteuning mogelijk makend;
  • Geen discriminatie en pesten.

Ik heb met die konijnen mijn best gedaan. Maar wat kunnen we er nu aan doen om dit verschrikkelijke beleid humaner te maken en te zorgen dat er straks niet op tientallen scholen één eenzame dove jongen of doof meisje op het schoolplein staat te wachten tot de pauze voorbij is? En hoe voorkomen we dat de kinderen van de Maartenschool straks niet op tientallen scholen de kracht van exclusie ondervinden omdat ze in hun eentje anders zijn. En eenzaam.

Het advies: laten die scholen er alsjeblieft in elk geval een paar nemen, is bij de konijnen af.

Literatuur

Jokinen, M (2016). H7 Inclusive education, a sustainable approach? In: De Clerck, G.A.M. & P.V. Paul, Eds.  Sign Language, Sustainable Development, and Equal Opportunities. Envisioning the Future for Deaf Students. Gent: Academia Press

Terug naar boven