Accreditatie
NIP/NVO, SKJ
Inhoud
Om met jeugdigen en ouders, in geval van ernstige of complexe problematiek, op grond van gedragen besluitvorming tot doelen te kunnen komen en de mogelijke interventies te kunnen bespreken, is een gedeelde analyse van de problematiek noodzakelijk. Vakbekwaam redeneren is het vehikel aan de hand waarvan een verklarende analyse tot stand komt. Een goede verklarende analyse maakt gezamenlijke besluitvorming met ouders en jeugdige mogelijk, mits deze in begrijpelijke taal is opgesteld. Ouders en jeugdige moeten bovendien hun eigen inbreng in de analyse herkennen.
Vakbekwaam redeneren kent een aantal stappen, met als eerste stap de vraagverheldering (‘WAT is er aan de hand?’). Een goede vraagverheldering zorgt ervoor dat vanaf het begin duidelijk is waar we gezamenlijk met ouders en jeugdige een oplossing voor zoeken. Een motiverende en handelingsgerichte framing is daarbij onontbeerlijk.
De daaropvolgende stap is de verklarende analyse (‘WAARDOOR zijn deze problemen er’). Welke ongunstige én gunstige persoons- en contextfactoren spelen op dit moment een rol. Een verklarende analyse formuleert werkhypothesen over de interacties en de wederzijdse wisselwerking waarmee de invloeden de problematiek tot stand hebben gebracht en in stand houden. Wanneer daarover overeenstemming is met ouders en jeugdige kan worden overgegaan tot het gezamenlijk formuleren van doelen en het plan van aanpak.
Bij het doorlopen van deze stappen zijn een aantal aandachtspunten van belang. Bij het redeneren met betrekking tot de vraagverheldering is het zaak om zich ervan te vergewissen of de vraag goed genoeg is verhelderd. Hebben we ons niet laten afleiden door bias of redeneerfouten? Is de verklarende analyse volledig en zijn de verklarende hypothesen vakinhoudelijk juist en relevant? Hebben we relevante alternatieve verklaringen voldoende afgewogen? Hebben we doelen geformuleerd die het perspectief waarnaartoe wordt gewerkt daadwerkelijk dichterbij brengen? Zien we opties om dit te bereiken over het hoofd?
Je leert tijdens de opleiding
- Op welke manier de vraagverheldering met jeugdige en ouders ondersteunend is aan een gedragen verklarende analyse
- De belangrijkste vormen van bias en redeneerfouten herkennen en benoemen die het vakbekwaam redeneren kwetsbaar maakt voor fouten
- Wat de 7 factoren inhouden, hoe je ze op behandelrelevantie en in samenhang kunt formuleren en dit toepassen in een eigen casus
- Aanschouwelijk met de jeugdige, ouders of het hele gezin de verklarende analyse door te nemen
- Vanuit de verklarende analyse doelen te stellen met de jeugdige en ouders
- Interventie opties te formuleren gerelateerd aan de 7 factoren zodat je die kunt voorleggen aan ouders
Werkwijze tijdens de opleiding
In de cursus wordt het redeneerproces doorlopen en wordt geoefend aan de hand van voorbeeld casuïstiek als ook eigen casuïstiek.
Literatuur o.a.
Aanvullende materialen